ترک تابعیت ایران
ترک تابعیت به این معناست که شخص رابطه سیاسی و معنوی خود را با دولت متبوعش قطع کند و به درخواست خودش از او سلب تابعیت صورت بگیرد.مطابق اصل چهل و یکم قانون اساسی ایران هر شخصی می تواند به درخواست خود تابعیت ایرانی اش را از دست بدهد.
در گذشته سلب تابعیت به عنوان یک مجازات نسبت به افراد اجرا می شد و در بسیاری از کشورها چنین مجازاتی وجود داشت اما امروزه به جهت جلوگیری از بی تابعیتی اشخاص این مجازات از نظام کیفری کشورها کنار گذاشته شد.در قانون مدنی ایران نیز بر اساس ماده ۹۸۱ افرادی که علیه امنیت ایران اقدام می کردند تابعیت ایرانی شان به عنوان مجازات سلب می شد اما در سال ۱۳۷۰ این ماده حذف شد و امروزه چنین مجازاتی در حقوق ایران وجود ندارد.
شرایط ترک تابعیت ایران
مطابق ماده ۹۸۸ قانون مدنی ایران اشخاصی که می خواهند تابعیت ایرانی را ترک کنند باید چهار شرط را رعایت کنند:
- ۱-به سن ۲۵ سال تمام رسیده باشند.
- ۲-هیأت وزراء اجازه خروج از تابعیت آنها را بدهد.
- ۳-تعهد کنند که ظرف یک سال از تاریخ ترک تابعیت،تمامی اموال غیرمنقول خود را که در ایران دارا هستند یا به وسیله ارث به آنها خواهد رسید به اتباع ایرانی منتقل کنند وگرنه پس از گذشتن این یک سال دادستان محل وقوع اموال غیرمنقول اقدام به فروش این اموال خواهد کرد و قیمت را به این اشخاص می دهد.البته این اشخاص بعداً نیز نمیتوانند در ایران مال غیرمنقولی بخرند.
- ۴-خدمت سربازی خود را چنانچه مرد هستند انجام داده باشند.
علاوه بر این چهار مورد بر اساس تبصره الف ماده ۹۸۸ قانون مدنی شخصی که ترک تابعیت می کند باید در ظرف سه ماه از تاریخ صدور سند ترک تابعیت ،خاک ایران را ترک کند وگرنه مقامات مربوطه اقدام به اخراج او از ایران خواهند کرد.
کسب تابعیت خارجی بدون ترک تابعیت ایران
اشخاصی که مطابق ماده ۹۸۸ قانون مدنی ایران اقدام به ترک تابعیت نکرده باشند و تابعیت خارجی کسب کرده باشند بر اساس ماده ۹۸۹ قانون مدنی،همچنان تبعه ایران محسوب می شوند در واقع هر تبعه ایرانی که بخواهد تابعیت کشور دیگری را بدست آورد ابتدا باید تابعیت ایرانی خود را ترک کرده باشد در غیر این صورت،تابعیت خارجی آنها توسط دولت ایران به رسمیت شناخته نمیشود بنابراین چنین اشخاصی از نظر بینالمللی دارای تابعیت مضاعف می شوند همچنین تمامی اموال غیرمنقول این اشخاص در ایران توسط دادستان محل به فروش می رسد و قیمت فروش این اموال به این اشخاص داده می شود و دیگر حق خرید اموال غیرمنقول را در ایران ندارند.همچنین از پاره ای حقوق مانند وزارت،نمایندگی مجلس،مشاغل دولتی و....محروم می شوند.
البته تبصره ماده ۹۸۹ مقرر کرده که ممکن است هیأت وزراء به پیشنهاد وزارت امور خارجه اجازه دهد تا تابعیت خارجی عده ای از این اشخاص به رسمیت شناخته شود.
جستارهای وابسته
- قانون شهروندی ایران
منابع
- سلجوقی،محمود. بایسته های حقوق بینالملل خصوصی. تهران:انتشارت میزان. ۱۳۸۷
- ↑ نصیری، محمد. حقوق بینالملل خصوصی. تهران:انتشارات آگه. ۱۳۷۲.
- ↑ «ترک تابعیت در چه شرایطی امکان پذیر است؟».
- ↑ «تحلیل و تفسیر ماده ۹۸۹ قانون مدنی ایران».